Anadolu Selçuklu Devleti (1077-1243) 10

Anadolu Selçuk Devleti

Süleyman Şah’ın İznik’te devlet kurmasından sonra, doğudan büyük bir göçebe kitlesi dalgalar halinde Anadolu’ya geldi. Türkler göçebe bir hayat sürdükleri için evleri, hayvanları ve aileleri yanlarında idi. Bu durum onların hızlı göç etmelerini sağlıyordu. Aynı sebep Anadolu’nun hızla fethinde en önemli etkenlerden birisidir. Anadolu, bitki ve iklim bakımından Türkler için mükemmeldi. Hayvanlarını otlatacak otlaklar, içmek için sular, konmak için toprak ve yenmek için güçlü bir düşmanları vardı. Her şeyi yanlarında olan göçebe Türkler, Bizanslılardan aldıkları yerlere hemen yerleşiyorlardı. Yerleştikleri toprakları kısa sürede imar ediyorlardı.

Gerede ve Çağa, Anadolu Selçuklu Devleti zamanında Bizans Devletinden alınmış, birer Türk yurdu olmuşlardı. Bolu ise hala Bizanslıların bir uç kalesi durumunda idi. Anadolu’da Selçukluların hâkimiyeti sonucu Anadolu Selçuklu Devleti kurulmuştu. Anadolu Selçuklu Devleti zamanında Çağa ve civarında yaşanan olaylar kayda değerdir.  

Anadolu Selçuklu Sultanı Sultan İzzeddin Mesud ölünce yerine Kılıç Arslan Sultan oldu. Mesud’un, Kılıç Arslan’dan başka iki oğlu daha vardı. Bunlardan en küçüğü Şahin-Şah (Sanisan)’ın Ankara, Çankırı ve Kastomonu bölgeleri meliki olduğu Bizans ve İslam kaynaklarında geçmektedir. Bu şah, Gerede beyi olarak kayıtlara geçen Şahin Bey olabilir. Öyle ise Çağa’da bir dönem bu beyin idaresi altında bulunuyor olması gerekir.

Kılıçarslan zamanında Anadolu Selçukluları, Bolu Kalesini muhasara ettiler. Klaudiopolis (Bolu Eskihisar Kalesi)’i kurtarmak için, İmparator Manuel ordusuyla Bolu’ya gelerek muhasarayı dağıttı. ¹¹ Şüphesiz bu dönemde Çağa ve civarı Türklerin elinde olan yerlerdi.

Kılıç Arslan, eski devlet ananesine göre devleti onbir oğlu arasında paylaştırdı. Kastamonu, Bolu, Çankırı civarına oğlu Muhiddin Mesud’u melik olarak tayin etti. Bu dağılım 1182–1188 yılları arasında olmuştur. ¹² Muhittin Mesud, 1204 tarihine kadar bu bölgeleri idaresini elinde bulundurmaya çalıştı. 1204’te Sultan Süleyman Şah tarafından öldürüldü. Kuzey Karadeniz, dolayısıyla Çağa’da Sultan Süleyman-Şah idaresine girdi.

 ¹⁰ Kaynak: İdris Keleş, Yeniçağa Tarihi 1, Çağa ve Köylerinin Tarihi.

 ¹¹ Osman Turan, “Selçuklular Zamanında Anadolu” s.214

 ¹² Aynı eser s.217